پرستاران بخش جراحی بیمارستان عالی نسب

نکته هایی از ارگونومی کار با رایانه

وضعیت بدن در هنگام کار با کامپیوتر:

به کاربران کامپیوتر که در اطراف شما هستند و آنهارامی شناسید دقت کنید و از آنها بپرسید پس از روزها،هفته ها ،ماهها کار مستمر و طولانی با کامپیوتر درچه ناحیه از بدن خود احساس وجود نوعی اختلال می کنند؟

ازشایعترین اختلالات می توان به سندرم تونل عصبی مچ دست ، گرفتاری عصب اولنار،سندرم شبکه عصبی مهره های پشتی  اشاره کرد .

یکی از بزرگترین دلائل بروز این اختلالات کاهش جریان خون در عضله های تاندونها و سیستم عصبی طی حرکتهای تکراری می باشد.

ازدرمانهای رایج و متداول دراین زمینه به تجویزمسکن ونیزاستفاده ازمچ بند یا استراحت دادن آن می توان اشاره کرد درمانهای اساسی شامل رعایت قوانین ارگونومی درمحیط کار ترویج عادتهای لازم برای ارتقای بهداشت و سلامتی شخص درحین کار با کامپیوترمی باشد.

از دید ارگونومی تعدادی از وضعیت های توصیه شده برای اپراتورها ی کامپیوتر به قرار زیر می باشد.

1-   قوس کمری خود راحفظ کنید وبه سمت جلوبه حالت قوزکرده قرار نگیرید.

2-   هنگام نشستن کمر خودرا به صندلی تکیه دهید.

3-   شانه هارا راست و مچ دست را صاف نگهدارید.

4-   هر20دقیقه یکبار با انجام حرکات نرمشی قوس کمری خودرا تقویت کنید.

صندلی راحت ومناسب کشیدگی کمررامترمی کند.شما باید بتوانیدارتفاع ووضعیت پشت صندلی خودرا تغییردهید،سعی کنید درهنگام نشستن صندلی خودرا طوری تنظیم نمائید که رانها مختصری بالاتراز زانوها قرار گیرنداین موضوع سبب راست بودن ستون فقرات وکمک به گردن،سرو بازوها می شود(نشیمن صندلی با سطح رانها کاملا در تماس بوده ولی سطح داخلی زانوها را لمس نکند،به این ترتیب خطر نارسائی در جریان خون به ساق پا ازبین میرود).

به منظور جلوگیری از صدمات کمر باید در روی صندلی خود راست بنشینید اگر صندلی شما به اندازه کافی از کمرتان محافظت نمی کند از یک حوله گرد شده ویا یک بالشتک استفاده کنیدتا هنگام نشستن کمر شما وضعیت مناسب به خود بگیرد بعدازاینکه صندلی وضعیت مناسبی پیدا کرد به پاهای خود نگاه کنید آیا آنها صاف در کف زمین قرارگرفته اند؟ از انداختن یک پا روی پای دیگرخود داری کنید.وسایل کار مانند تلفن منگنه و... باید در دسترس باشند تادرصورت لزوم بتوانید با حداقل کشش بدن از آنها استفاده کنید.                            (1)

بررسی موقعیت صفحه کامپیوتر(مونیتور):

وقتی شما در یک وضعیت راحت نشسته اید باید رایانه شما هم در وضعیت مناسبی قرار کرفته باشد. مونیتور باید35تا65 سانتی متر از چشم فاصله داشته باشد. بهترین وضعیت قرار گیری رایانه به اندازه طول بازوها است. صفحه مونیتورباید طوری تنظیم شود که حدود15درجه زیر خط مستقیم چشم دیده شود.

انعکاس صفحه مونیتور و نور آزار دهنده:

صفحه نمایشگر نباید دارای نور آزار دهنده باشد.موقعیت نمایشگر نباید طوری باشدکه نور از بیرون روی صفحه بتابد در این صورت باید میز خود را تغییر مکان دهید در غیر این صورت از فیلتر استفاده کنید.

نشستن روبروی صفحه کلید:

وقتی از صفحه کلید استفاده میکنید باید مج دست خود را در وضعیت مناسب قرار دهید،مچ دست باید صاف بوده وبه هیچ وجه به طرف بالا قوس پیدا نکند.  

بازوها بایستی حالت عمودی نسبت به شانه ها داشته باشند. موس و صفحه کلید باید تا حد امکان به بدن نزدیک باشند،سعی کنید تا کار کردن با صفحه کلید را بهتر یاد بگیرید تا از موس کمتر استفاده کنید.

استراحت کنید:

انسان رباط یا آدم اهنی نیست ،اگر کار شما عمدتا با رایانه است بطور منظم مدتی استراحت داشته باشید، هنگام کار طولانی حداقل 10 دقیقه استراحت کنید و در طول این زمان به صفحه مونیتور نگاه نکنید چند دقیقه قدم زدن و تماشای مناظر طبیعی مکمل مناسبی برای استراحت کردن می باشد.

م.توحیدی ، کارشناس بهداشت- بیمارستان استاد عالی نسب تبریز

(2)

          نحوه انتخاب یک مانیتوروایمنی کار با آن

مانیتور یکی از عناصر سخت افزاری مهم در کامپیوتر است که از آن بعنوان دستگاه استاندارد خروجی و در جهت  نمایش اطلاعات استفاده می گردد.  تمامی کاربران کامپیوتر بمنظور مشاهده خروجی مناسب ، نیازمند استفاده از یک مانیتور مطلوب می باشند. انتخاب یک مانیتور به عوامل متفاوتی نظير مشخصات فنی و نوع کاربرد آن ، بستگی دارد .اولين نمايشگرها ( مانيتورهای مبتنی بر متن )  بمنظور استفاده در کامپيوترهای شخصی در سال 1970 ، ارائه گرديدند. از سال 1970 تاکنون،  مدل ها ی متفاوتی از ما نتيتورها با بهره گيری از تکنولوژی های متفاوت و ارائه   قابليت های مختلف ، توليد و عرضه شده اند . مانيتورهای ( CRT(Cathod Ray Tube  و مدلهای متفاوت            -LCD ( Liquid Crystaldisplay ) نمونه هائی ازمانيتورهای ارائه شده طی ساليان گذشته واخير می باشند. دراین مقاله قصد داریم به برخی ازپرسش های متداول در زمینه انتخاب یک مانیتور پاسخ داده و ازاین رهگذربا ضوابط انتخاب صحیح یک مانیتوربیشترآشنا شویم .در ابتدا لازم است با برخی اصطلاحات مرتبط با مانيتور که دراين مقاله ازآنان استفاده شده است ، آشنا شويم .

اصطلاحات

 Aperture Grille : در تکنولوژی فوق ، بمنظور ايزوله نمودن پيکسل ها  بصورت افقی از مجموعه ای سيم های عمودی استفاده می گردد.مانيتورهائی  که از تکنولوژی فوق استفاده می نمايند، دارای شفافيت و وضوح تصوير مناسبی می باشند.  پيکسل ها با توجه به ماهيت خطوط پويش استفاده شده بمنظورنگاشتن تصوير، بصورت عمودی از يکديگر متمايز می گردند.

 Aspect Ratio  :

 نسبت  پهنای  تصوير به ارتفاع  را می گويند و  برای اکثر مانيتورهای موجود ،  3 : 4  می باشد .

Bandwidth  : سرعت ( بر حسب مگاهرتز ) داده دريافتی توسط مانيتور از پردازنده کارت گرافيک را می گويند . هراندازه ميزان سرعت فوق بيشتر باشد ، تصاوير با وضوح و شفافيت بهتری نمايش داده می شوند ( خصوصا" در موارديکه دقت بالا، انتخاب شده باشد ) .

Color Convergence  : پارامتر فوق ، معياری بمنظور سنجش نحوه تلاقی سه تفنگ رنگی ( قرمز ،سبز ، آبی ) درهر پيکسل بوده و وضوح بهتر تصاوير را در صورت همگرائی  مناسب ، بدنبال خواهد داشت .

 Conventional Tube  ، متداولترين لامپ استفاده شده در مانيـتورها ،طی ساليان گذشته بوده است . مانيتورهائی که از لامپ تصوير پانزده اينچ و يا بالاتر استفاده نموده اند ، هم اينک درصدد استفاده از  صفحات مسطح و يا ساير لامپ های تصوير ، می باشند .

Dot Pitch  :  يک واحد اندازه گيری بمنظور محاسبه فاصله بين مراکز دو نقطه نورانی  با رنگ مشابه بر روی نمايشگر می باشد .هر اندازه نقاط به يکديگر نزديک باشند ،مقدار پارامتر فوق کمتر شده و تصاوير از وضوح بهتری برخوردار خواهند بود .

Energy Star  :  استاندارد ارائه شده توسط Environmental Protection Agency )EPA) ، بمنظور توليد و استفاده از کامپيوترهای شخصی با هدف بهينه سازی مصرف انرژی  می باشد.استاندارد فوق ، اولين مرتبه در 17 ژوئن  1993 ارائه گرديد.مصرف انرژی کامپيوترها و يا مانيتورهائی که از استاندارد فوق تبعيت می نمايند ، می بايست در پائين ترين وضعيت ممکن ، به کمتر از30 وات تنزل يابد.

Flat-Screen Color CRT Monitor  : مانيتورهائی رنگی که دارای صفحات نمايشگرمسطح  می باشند. نمايشگرهای  مسطح نسبت به نمايشگرهای غيرمسطح ،  علاوه بر ارائه تصاوير با کيفيت مطلوبتر ،  کاهش تشعشعات را نيز بدنبال خواهند داشت .

MPR-II  : استانداردی بمنظور کاهش انتشار امواج الکترواستاتيک و الکترو مغناطيسی می باشد . MPR 1990 يا MPR II استاندارد تعريف شده بمنظور سنجش ميزان تشعشعات از دستگاه هائی نظير مانيتور است .

Phosphor : مواد بر روی صفحه که در واکنش  به سيگنال توليد شده توسط تفنگ های پرتاپ الکترون ، از خود نور ساطع می نمايند .

Pixel ، از Picture element  اقتباس شده است . پيکسل ها ، نقاط کليدی موجود  بر روی صفحات نمايشگر بمنظور ايجاد تصاوير می باشند .

Pixel Clock Speed  : فرکانس و يا سرعت نوشتن پيکسل ها ی مربوط به يک تصوير بر روی صفحه نمايشگر می باشد. هر اندازه ميزان سرعت فوق بالا باشد ، لرزش تصاوير کمتر خواهد شد.

Refresh Rate  : به سرعت پويش و بازنويسی اطلاعات بر روی يک صفحه نمايشگر  اطلاق می گردد.در فرکانس های بالاتر، با توجه به اينکه پيکسل ها با سرعت بيشتری فعال می گردند ،لرزش تصاويرکمترخواهد شد ( مهمترين عامل لرزش تصوير، کم نوری است ) به پارامتر فوق ، فرکانس عمودی نيز گفته می شود .

Resolution : بتعداد پيکسلهای نمايش داده شده افقی وعمودی روی صفحه گفته می شود. هراندازه ميزان پارامترفوق افزايش يابد ، امکان نمايش تصاوير بيشتری برروی نمايشگربدون ضرورت استفاده از Scrolling  فراهم می گردد .

Scan Rate  : پارامتر فوق ، سرعت ( بر حسب کيلوهرتز )  ترسيم يک سيگنال خط افقی برروی نمايشگررا مشخص نموده و هراندازه مقدارپارامتر فوق بيشتر باشد ، تصاويری واضح تردردقت های بالا ايجاد خواهد شد . به پارامتر فوق ، فرکانس افقی نيز می گويند .

Shadow Mask  : صفحات فلزی بهمراه سوراخ هائی درون آنان که تفنگ الکترون از بين آنان،پرتوهای الکترون را بمنظور توليد پيکسل ها بر روی نمايشگرارسال می نمايد .

Stripe Pitch  : يک واحد اندازه گيری بمنظورمحاسبه فاصله بين مراکزدو نواربا رنگ مشابه  که باعث ايجاد يک تصويربرروی صفحه نمايشگرمی گردد هراندازه نوارها ی رنگی به يکديگرنزديکترباشندمقدارپارامترفوق کاهش وبدنبال آن وضوح تصويربهبود می يابد .

Viewing Angles   : به  زاويه افقی و يا عمودی که کاربر قادر به مشاهده تصاوير بدون کاهش کيفيت رنگ و شفافيت تصوير می باشد ، اطلاق می گردد.

جایگاه مانیـتور

درزمان ارتقاء سیستم ، اکثرکاربران ترجیح میدهند که مانیتورخود را نگهداشته وازآن همچنان استفاده نمایند با توجه به اینکه عمرمفید یک مانیتوربیش ازپنج سال برآورد می شود  تصمیم بر استفاده از مانیتور قبلی در زمان ارتقاء سیستم ،حرکتی منطقی و اصولی است.

 در صورتیکه مانیتور موجود از نوع پانزده اینچ است که صرفا" قادر به نمایش  متن با  دقت 800 در 600  می باشد ، استفاده ازمانیتور قبلی می تواند پیامدهای منفی از بعد کارآئی و بهره وری کاربران را بدنبال داشته باشد . برخی ازکاربران درزمان ارتقاء سيستم تمایل دارند که مانیتورهای CRT قبلی خود را به مانیتورهای LCD مسطح تبدیل نمایند . بر اساس آمارهای  موجود ، میزان فروش مانتیورهای LCD در سال 2003 برای اولین مرتبه بیش از مانیتورهای CRT  بوده است .
اکثر تولید کنندگان مانیتور، مدل هائی را توليد و عرضه نموده اند که علاوه بر دارا بودن قيمت مناسب از پتانسيل های مطلوبی نيز برخوردار می باشند. از این نوع مانییتورها می توان در موارد متعددی استفاده بعمل آورد.    Resolution و Refresh Rate در اين نوع از مانتيورها  نیز مناسب می باشد . تولید کنندگان ، علاوه بر عرضه مانیتـورهای فوق ، اقدام به تولید و ارائه  مانیتورهای حرفه ای تر نیز نموده اند .مانیتورهای فوق دارای کیفیت بمراتب بالاتری بوده و از پتانسيل های بيشتری نظیر : کنترل های تنظیم تصویر ، پورت های USB 2.0  ، گزینه های متفاوت ارگونومی ( نظیر تنظیم ارتفاع  ) و Resolution بالا ، استفاده می نمایند.  برخی از مانیتـورهای حرفه ای دارای Asset Control بمنظور ارائه تسهیلات لازم  در خصوص رديابی مانيتورها  در شبکه می باشند .
گرافیست ها ، معمولا" مانیتـورهای CRT را به مانیتـورهای دیگر ترجیح می دهند، چراکه این نوع از مانيتورها  رنگ ها را واقعی تر نمایش می دهند. کاربرانی که اکثر فعاليت و استفاده آنان ازکامپيوتر مبتنی بر متن می باشد، تمایل بيشتری به استفاده از مانیتورهای LCD را دارند ، چراکه محدوده ( مرز) پیکسل ها  در مانتیتورهای LCD ، بدرستی تعریف  و رعايت می گردد ( در صورت تمرکز بر روی حروف ، وضعيت نمایش مطلوب خواهد بود ) . استفاده کنندگان از بازیهای کامپیوتری نیز مانیتـورهای CRT را ترجیح می دهند ، چراکه فرآیند ترسيم مجدد صفحات در مانیتورهای LCD ،  با کندی بیشتری انجام می شود ( مشاهده دنباله ای از یک تصویر گرافیکی و يا  وجود شبحی از تصوير قبلی ) . ویژگی ها ی مهم  
از مهمترین ویژگی های مرتبط با مانيتورهای LCD  ، می توان به موارد زیر اشاره نمود :

 Native Resolution : با توجه به اينکه مانیتورهای LCD از یک ماتریس مشتمل بر سلول، بمنظور نمایش تصاوير استفاده می نمایند، دارای يک Resolution  ثابت ( ذاتی )  بوده که در آن Resolution  کيفيت تصوير در بهترين وضعيت خود خواهد بود. یک مانیتور پانزده اینچ LCD ، دارای یک Native Resolution معادل 1024 در 768 می باشد .این در حالیست که اکثر مانیتـورهای هیفده ، هیجده و نوزده اینج  از یک Native Resolution معادل 1280 در 1024 ، استفاده می نمایند. درصورتیکه تنظیم مانیتور پایئن تر ازNative Resolution  انجام شود،تصاویر به نمایش درآمده ، حالت طبیعی  خود را از دست می دهند( مات و کدر ) ، چراکه نمایشگر صرفا" بخشی از پیکسل های مربوطه به خود را استفاده نموده و بمنظور نمايش تصوير در صفحه ، Scale خود را افزايش خواهد داد. با اینکه تکنولوژی های Scaling در طی سالیان اخیر بهبود پیدا يافته اند ،ولی نتایج همچنان غيرمطلوب می باشد( عدم رضايت کاربران ) . در موارديکه  Native Resolution مانـیتورهای LCD ، پاسخگوی تمامی نيازهای استفاده کننده  می باشد ، انتخاب آنان منطقی خواهد بود.

Viewing Angle : با توجه به اينکه در مانیتـورهای LCD ، نور از طریق کریستال های مايع  در نمایشگر عبور داده می شود، زمانیکه مستقیما" در مقابل آنان ایستاده باشیم ، بهترین وضعیت نمایش را مشاهده خواهيم کرد. در صورتیکه زاویه مشاهده خود را تغییر دهيم ( حرکت به گوشه ها و یا بالا و پائین ) ، ميزان تابناکی نور افت خواهد کرد . موضوع فوق ، یکی از دلایل ترجیح مانتیورهای CRT  به مانیـتورهای LCD توسط گرافیست ها و کاربرانی است که حجم عمده فعالیت آنان گرافیک می باشد . ساير کاربران ، می توانند با وضعیت فوق، مدارا نمايند.
Viewing Angle یک مانتیور LCD ( بر حسب درجه اندازه گیری می شود ) ، نشاندهنده قدرت انعطاف در مقابل حرکت و جابجا شدن بین گوشه ها ، پائین و یا بالای  مرکز نمایشگر بدون ازدست دادن  کیفیت تصویرمی باشد. تاکنون هیچگونه روش استانداری برای اندازه گیری Viewing Angle ایجاد نشده است .اعداد اعلام شده توسط تولیدکنندگان بر مبنای یک استاندارد واحد نبوده و صرفا" می تواند معیاری در بین مانتیورهای تولید شده توسط یک تولید کننده باشد . بهترین روش قضاوت در رابطه با Viewing Angle یک مانیـتور ، مشاهده مستقیم مانیتور و بررسی عملی آن می باشد . در این راستا می توان برخی از مدلهائی را که از یک حداقل مشخص شده ، پائین تر می باشند را حذف و عملا" آنان را بررسی نکرد . يکی از پارامترهای مهم در انتخاب مانیتـورهای بزرگ ، دامنه و محدوده  Viewing Angle می باشد .مثلا"  یک مدل پانزده اینچ ، ممکن است صرفا" توسط یک کاربر استفاده گردد که وی نیز مستقیما" در مقابل مانیتـور قرارگرفته و از آن استفاده می نمايد.بنابراین در صورتيکه مقدار Viewing Angle  معادل   120 درجه و یا بیشتر باشد، نياز کاربران مرتفع خواهد شد. در مانیتورهای هیفده اینچ و یا بالاتر ،حداقل زاویه دید 150 درجه پيشنهاد می گردد.اغلب کاربران این نوع مانیتورها تمایل دارند که از مانیتور بصورت مشترک استفاده نمایند ( خصوصا" در مواردیکه بصورت گروهی بر روی یک پروژه و یا  تمرین کار می شود ) .
یکی از عوامل موثر در Viewing Angle ، تکنولوژی استفاده شده در رابطه با پیکسل ها است . در مانـیتورهای هیجده  اینچ LCD  و بالاتر ، از جدیدترین فنآوری در ارتباط با پیکسل ها استفاده شده که افزایش زاویه دید( مشاهده ) را بدنبال خواهد داشت . در مانیتورهای پانزده اینچ LCD ، تولید کنندگان از پانل های ارزان قیمت استفاده نموده که باعث کاهش زاویه دید می گردد . در تعداد زیادی از مانیتورهای  LCD جدید ، امکان چرخش  و یا تنظیم نمایشگر وجود داشته و همین موضوع باعث بهبود و پوشش زاویه دید بهتری می گردد .

Contrast  : پارامتر فوق ، تفاوت  دانسیته نور بین روشنترین رنگ سفید و تیره ترین رنگ مشکی را که یک مانیـتور LCD قادر به تولید آنان می باشد را نشان می دهد . در این رابطه پیشنهاد می گردد که مانیتوری با نسبت  1 : 400 و یا بهتر از آن ، انتخاب گردد .

Brightness : پارامتر فوق ، حداکثر ميزان نوری که از يک صفحه نمايشگر بمنظور نمايش "سفيدمحض" ساطع می گردد را نشان می دهد (ارسال تشعشعات در هر متر مربع ( cd/m² ) ) . تقریبا" تمامی مانيـتورهای LCD ، دارای  Brightness معادل دويست و پنجاه cd/m²  و یا بیشتر می باشند . ( مانیتورهای CRT دارای Brightness معادل يکصد می باشند) .

دیجیتال در مقابل آنالوگ :  در صورتیکه بر روی سیستم یک کارت گرافیک با خروجی ویدئو دیجیتال نصب شده باشد ، می توان از یک LCD که دارای ورودی دیجیتال می باشد ، استفاده نمود . در چنین حالتی ضرورتی به تبدیل آنالوگ به دیجیتال و برگشت مجدد ، وجود نداشته و کیفیت تصویر بمراتب بهتر خواهد بود .در صورتیکه کارت گرافیک نصب شده بر روی سیستم دارای یک پورت DVI نمی باشد ، می توان با توجه به امکان ارتقاء و يا تعويض سيستم در آينده ، یک مانیتور دیجیتال LCD را انتخاب نمود.

تیتر : جلوگیری از مضرات کامپیوتر با عینکهای مخصوص
خلاصه : دكتر ابراهيم جعفر‌زاده‌پور، عضو هيات علمي گروه اپتومتري ايران در مورد انواع مانيتورها و اثرات مخرب پرتوهاي آنها و همچنين چگونگي به‌كار‌گيري يك عينك مناسب هنگام استفاده از اين ابزار توضيح مي‌دهد.
متن کل خبر : با فراگير‌تر شدن استفاده از كامپيوتر در خانه و محل كار، تعداد افراد مبتلا به مشكلات بينايي ناشي از كار با كامپيوتر رو به افزايش است.بنا به گفته متخصصان چشم، مهم ترين علائم اين اختلال عبارتند از خستگي چشم، خشكي چشم و‌ تاري ديد.

●نوع مانيتور تاثيري مثبت يا منفي بر سلامت ديد دارد؟
به طور كلي دو نوع مانيتور در بازار وجود دارد؛ مانيتورهاي CRT يا همان مانيتورهاي قديمي و مانيتورهاي LCD. هر كدام از اين مانيتورها از نظر سلامت چشم معايب و مزاياي خود را دارند.
در مانيتورهاي CRT از تفنگ‌هاي الكتروني براي نمايش تصوير استفاده مي‌شود و همين امر باعث مي‌شود نقاط نوراني به رنگ‌هاي مختلف بر روي صفحه مانيتور ديده شود. مهم‌ترين عيب اين مانيتورها احتمال وجود پرتوهاي X و ماوراء ‌بنفش و پرتوهاي نور مرئي است كه با سرعت، نور زياد را پرتاب مي‌كنند. اين پرتوها كاملا داخل چشم جذب مي‌شوند.
از نظر فيزيك بهداشتي، دو پديده را براي مضر بودن اين پرتوها بايد در نظر گرفت: شدت اين پرتوها و مدت زمان مواجهه با آنها. بنابر‌اين مانيتورهاي CRT بايد استانداردهاي مربوط به ايمني پرتو را داشته باشند.
اين طور كه شما مي‌گوييد به هر حال وقتي در مواجهه طولاني با آنها قرار مي‌گيريم، اين پرتوها مضر هستند، پس رعايت تمام استانداردها چه نتيجه‌اي دارد؟
ببينيد، اين پرتوها براي چشم مشكلاتي ايجاد مي‌كنند كه مهم‌ترين آنها تاثير پرتو الكترومغناطيسي و پديده‌اي به نام «خيرگي» است.
وقتي شما كتابي را كه صفحات آن گلاسه است مي‌خوانيد، برق آن چشم شما را اذيت مي‌كند، يا حتي موقع نگاه كردن به تخته سفيد (وايت‌بورد) اين احساس را خواهيد داشت.
افرادي كه مجبورند براي مدت طولاني در مقابل اين مانيتورها بنشينند، اين دو مشكل را دارند. پس ما بايد از عينك‌هايي استفاده كنيم كه جاذب پرتوهاي الكترو‌مغناطيسي باشند.
●عدسي اين عينك‌ها نسبت به عينك‌هاي شيشه‌اي چه فرقي دارد؟
در عدسي اين عينك‌ها از پليمرها استفاده شده است كه علاوه بر جذب اشعه الكترو‌مغناطيسي، باعث مي‌شوند كه طيف نور مفيد هم وارد چشم شود. پس نبايد از عينك با لنز شيشه‌اي در اين موارد استفاده كرد.
●در مورد مانيتورهاي LCD چطور؟
اين مانيتورها تشعشعات الكترو‌مغناطيسي ندارند، ولي شدت نور آنها كمتر است و معمولا قدرت تمايز رنگي چشم را كاهش مي‌دهند. رويت آنها هم به زاويه وابسته است، يعني هرچه زاويه نسبت به اين مانيتور افزايش پيدا كند، كيفيت تصوير كاهش پيدا مي‌كند و برعكس.
براي همين ما مجبور مي‌شويم قدرت تمركز چشم خود را نسبت به صفحه مانيتور در مقايسه با مانيتورهاي قبلي افزايش دهيم. در اين حالت به سيستم حركتي چشم ما فشار يا تنش زيادي وارد مي‌شود.
●استفاده از اين مانيتورهاي LCD در كدام افراد مضر است؟
افرادي كه ديد دو ‌چشمي ندارند، با اين مانيتور دچار مشكل مي‌شوند و بايد تحت نظر اپتومتريست عينك مخصوصي برايشان تجويز شود.
اين عينك با عينك بيماراني كه در مقابل مانيتورهاي CRT قرار مي‌گيرند، متفاوت است. بنابراين افرادي كه در مقابل كامپيوتر كار مي‌كنند، بايد كاملاً بينايي‌سنجي شوند.

● مراقبت‌ از چشم برای کاربران کامپیوتر

به نظر می‌رسد با فراگیر‌تر شدن استفاده از کامپیوتر در خانه و محل کار، تعداد افراد مبتلا به مشکلات بینایی ناشی از کار با کامپیوتر رو به افزایش باشد.

بنا به گفته متخصصان چشم، مهمترین علائم این اختلال عبارتند از خستگی چشم، خشکی چشم و‌ تاری دید.

دکتر ابراهیم جعفر‌زاده‌پور، عضو هیات علمی گروه اپتومتری ایران در مورد انواع مانیتورها و اثرات مخرب پرتوهای آنها و همچنین چگونگی به‌کار‌گیری یک عینک مناسب هنگام استفاده از این ابزار توضیح می‌دهد.

●نوع مانیتورها تاثیری مثبت یا منفی بر سلامت دید دارد؟

به طور کلی دو نوع مانیتور در بازار وجود دارد؛ مانیتورهای CRT یا همان مانیتورهای قدیمی و مانیتورهای LCD. هر کدام از این مانیتورها از نظر سلامت چشم معایب و مزایای خود را دارند.

در مانیتورهای CRT از تفنگ‌های الکترونی برای نمایش تصویر استفاده می‌شود و همین امر باعث می‌شود نقاط نورانی به رنگ‌های مختلف بر صفحه مانیتور دیده شود. مهم‌ترین عیب این مانیتورها احتمال وجود پرتوهای X و ماوراء‌بنفش و پرتوهای نور مرئی است که با سرعت، نور زیاد را پرتاب می‌کنند. این پرتوها کاملا داخل چشم جذب می‌شوند.

از نظر فیزیک بهداشتی دو پدیده را برای مضر بودن این پرتوها باید در نظر گرفت: شدت این پرتوها و مدت زمان مواجهه با آنها. بنابر‌این مانیتورهای CRT باید استانداردهای مربوط به ایمنی پرتو را داشته باشند.

●این طور که شما می‌گویید به هر حال وقتی در مواجهه طولانی با آنها قرار می‌گیریم، این پرتوها مضر هستند، پس رعایت تمام استانداردها چه نتیجه‌ای دارد؟

ببینید، این پرتوها برای چشم مشکلاتی ایجاد می‌کنند که مهم‌ترین آنها تاثیر پرتو الکترومغناطیسی و پدیده‌ای به نام «خیرگی» است. وقتی شما کتابی که صفحات آن گلاسه است را می‌خوانید، برق آن چشم شما را اذیت می‌کند، یا حتی شما می‌توانید موقع نگاه کردن به تخته سفید (وایت‌بورد) این پدیده را حس کنید.

افرادی که مجبورند به مدت طولانی در مقابل این مانیتورها بنشینند، این دو مشکل را دارند. پس ما باید از عینک‌هایی استفاده کنیم که جاذب پرتوهای الکترو‌مغناطیسی باشند.

●عدسی این عینک‌ها نسبت به عینک‌های شیشه‌ای چه فرقی دارد؟

در عدسی این عینک‌ها از پلیمرها استفاده شده است که علاوه بر جذب اشعه الکترو‌مغناطیسی منجر به این می‌شوند که طیف نور مفید هم وارد چشم شود. پس نباید از عینک با لنز شیشه‌ای در این موارد استفاده کرد.

●در مورد مانیتورهای LCD چطور؟

این مانیتورها تشعشعات الکترو‌مغناطیسی ندارند ولی شدت نور آنها کمتر است و معمولا قدرت تمایز رنگی چشم را کاهش می‌دهند. رویت آنها هم به زاویه وابسته است. یعنی هرچه زاویه نسبت به این مانیتور افزایش پیدا کند، کیفیت تصویر کاهش پیدا می‌کند و برعکس.

برای همین ما مجبور می‌شویم قدرت تمرکز چشم خود را نسبت به صفحه مانیتور در مقایسه با مانیتورهای قبلی افزایش دهیم. در این حالت به سیستم حرکتی چشم ما فشار یا تنش زیادی وارد می‌شود.

●استفاده از این مانیتورها در کدام افراد مضر است؟

افرادی که دید دو‌چشمی ندارند، با این مانیتور دچار مشکل می‌شوند و باید تحت نظر اپتومتریست عینک مخصوصی برایشان تجویز شود.

این عینک با عینک بیمارانی که در مقابل مانیتورهای CRT قرار می‌گیرند، متفاوت است. بنابراین افرادی که در مقابل کامپیوتر کار می‌کنند باید کاملاً بینایی‌سنجی شوند